تحلیل تکنیکال مقدماتی
مقدمه:
تحلیل تکنیکال یکی از روش‌های فوق‌العاده برای ارزیابی دارایی‌های مالی، پیش‌بینی حرکات قیمت و شناسایی فرصت‌های معاملاتی بالقوه است که تریدرها و سرمایه‌گذاران از آن استفاده می‌کنند. این روش شامل تحلیل داده‌های تاریخی قیمت، الگوهای نمودار و سایر شاخص‌ها به‌منظور گرفتن تصمیمات آگاهانه است. اما تحلیل تکنیکال مقدماتی شامل چه مفاهیمی است؟ در این مقاله، به مواردی اشاره می‌کنیم که در تحلیل تکنیکال مقدماتی پوشش داده می‌شوند.
مفاهیم مربوط به آموزش تحلیل تکنیکال مقدماتی
آموزش تحلیل تکنیکال مقدماتی شامل موارد زیر است:
۱. نمودارهای قیمت؛ پایه و اساس تحلیل تکنیکال
نمودارهای قیمت، پایه و اساس آموزش تحلیل تکنیکال مقدماتی را تشکیل می‌دهند. این نمودارها حرکات تاریخی قیمت را در طول زمان به‌صورت تصویری به ما نشان می‌دهند و بنابراین، از اهمیت زیادی در تحلیل تکنیکال برخوردارند. رایج‌ترین انواع نمودار قیمت که یاد گرفتن آنها برای تریدرها و سرمایه‌گذاران تازه‌کار کافی است، عبارت‌اند از:
- نمودار خطی: این نمودار، شامل یک خط راست پیوسته است که قیمت‌های بسته‌شدن را به هم وصل می‌کند. نمودار خطی برای شناسایی روندها ایدئال است.
- نمودار میله‌ای: دامنه قیمت (بیشترین و کمترین) را برای یک دوره خاص (روز، هفته، ماه و…) نشان می‌دهد. هر میله یا نوار، نشان‌دهنده قیمت‌های باز شدن، بسته‌شدن، قیمت‌های بالا و پایین یک دارایی نظیر جفت ارز است.
- نمودار کندل استیک یا نمودار شمعی: این نمودار مشابه نمودار میله‌ای است؛ با این تفاوت که اطلاعات بصری بیشتری نسبت به آن ارائه می‌کند و گویاتر است. هر کندل نشان‌دهنده یک سشن معاملاتی است و قیمت‌های باز شدن، بسته شدن و نیز قیمت‌های بالا و پایین دارایی را نشان می‌دهد.
۲. روندها؛ نشان‌دهنده جهت قیمت دارایی‌ها
روندها مانند امواجی هستند که تریدرها و سرمایه‌گذاران را با خود در جهت مشخص هدایت می‌کنند. آنها درواقع تعریف‌کننده احساسات موجود در بازار هستند. شناسایی روندهای بازار امری حیاتی در آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال است. انواع روندها را به خاطر بسپارید:
- روند صعودی (Uptrend): وقتی بازار روندی صعودی دارد، به‌شکل متوالی با اوج‌ها و کف‌های قیمتی بالاتر مواجه هستیم؛ یعنی هر کف و هر اوج قیمت، بالاتر از قیمت قبلی شکل می‌گیرد. به‌زبان ساده، قیمت پیوسته در حال افزایش است. این نشان‌دهنده تسلط خریداران بر بازار است.
- روند نزولی (Downtrend): وقتی روند بازار نزولی می‌شود، به‌شکل متوالی اوج‌ها و کف‌های قیمتی پایین‌تر از قیمت‌های قبلی را شاهد هستیم. به‌زبان ساده، قیمت پیوسته در حال کاهش است. روند نزولی نشان‌دهنده تسلط فروشندگان بر بازار است.
- بازار بدون روند یا رِنج (Range-bound) یا بازار Sideway: در بازار بدون روند، قیمت در یک محدوده خاص حرکت می‌کند و تا مدتی از آن خارج نمی‌شود. به‌زبان ساده، قیمت بین دو نقطه قیمتی بالا و پایین، در نوسان است. نه خریداران و نه فروشندگان، دست بالا را در اختیار ندارند.
۳. سطوح حمایت و مقاومت؛ ستون‌های تحلیل تکنیکال
یکی از مهم‌ترین مفاهیم آموزش تحلیل تکنیکال مقدماتی سطوح حمایت و مقاومت هستند که هر معامله‌گر باید با آنها آشنا باشد. آنها ستون‌های استوار تحلیل تکنیکال را تشکیل می‌دهند:
حمایت: سطح قیمتی که تمایل قوی به خرید را نشان می‌دهد. خریداران در این سطح تسلط زیادی بر بازار دارند و اجازه افت بیشتر قیمت را نمی‌دهند. برعکس، فروشندگان علاقه‌ای به فروش دارایی ندارند.
مقاومت: سطح قیمتی که فشار فروش در آنجا قابل‌توجه است و فروشندگان بر بازار تسلط دارند. آنها حرکت روبه‌بالا را مسدود می‌کنند و اجازه افزایش بیشتر قیمت را نمی‌دهند. برعکس، خریداران علاقه چندانی به خرید دارایی ندارند.
۴. میانگین‌های متحرک؛ کاهش نویز موجود در داده‌ها
میانگین‌های متحرک (MA)، نوسانات و عوامل مزاحم را از داده‌های قیمت حذف می‌کند و تصویری صاف و یک‌دست در اختیار ما قرار می‌دهد که با کمک آن، شناسایی روندها راحت‌تر می‌شود. انواع رایج میانگین متحرک عبارت‌اند از:
میانگین ساده متحرک (SMA): میانگین قیمت را در یک دوره مشخص محاسبه می‌کند.
میانگین نمایی متحرک (EMA): وزن بیشتری به قیمت‌های اخیر می‌دهد و اهمیت آنها را آشکار می‌کند.
۵. شاخص نسبت قدرت نسبی؛ نشان‌دهنده قدرت حرکت قیمت
شاخص قدرت نسبی یا RSI، قدرت حرکات قیمتی را اندازه می‌گیرد. مقادیر بالای ۷۰ در این شاخص، نشان‌دهنده وضعیت فشار خرید یا خرید بیش از حد است؛ در حالی که مقادیر زیر ۳۰، منطقه فروش بیش از حد را نشان می‌دهند.
۶. شاخص مکدی؛ برای شناسایی بالقوه روندها
شاخص مکدی (MACD) که کوتاه‌شده عبارت «همگرایی و واگرایی در میانگین‌های متحرک» است، از مفاهیم مهم تحلیل تکنیکال مقدماتی است که باید در دوره مقدماتی با آن آشنا شوید. شاخص مکدی، با ترکیب میانگین‌های متحرک، تغییرات بالقوه روند را شناسایی می‌کند. این اندیکاتور از دو خط تشکیل شده است:
- خط مکدی (MACD Line)
- خط سیگنال (Signal Line)
۷. الگوهای نموداری؛ هنر تفسیر قیمت‌ها
شناخت الگوهای نموداری (Chart Patterns)، بسیار مهم است و هر تریدر باید درباره آن آموزش ببیند. الگوهای نموداری زیادی وجود دارد؛ ولی برخی از مهم‌ترین آنها در تحلیل تکنیکال مقدماتی عبارت‌اند از:
- الگوی سر و شانه: الگوی برگشتی که نشانگر تغییر بالقوه روند است.
- الگوی دو قله/ دو دره: الگویی که در آن، قیمت دو بار به سطح مقاومت یا حمایت می‌رسد. این الگو می‌تواند سیگنالی از معکوس‌شدن روند باشد.
- الگوی فنجان و دسته: الگویی که ادامه روند صعودی را نوید می‌دهد.
۸. تحلیل حجم؛ بررسی ازدحام بازار
حجم معاملات میزان مشارکت بازار را نشان می‌دهد. حجم بالا در طول حرکات قیمتی، روندهای شناسایی‌شده را تأیید می‌کند و به وزن جهت روند می‌افزاید.
۹. نسبت فیبوناچی؛ نسبت طلایی
سطوح فیبوناچی به شناسایی مناطق بالقوه حمایت و مقاومت بر اساس نسبت‌های ریاضی کمک می‌کند.
۱۰. مدیریت ریسک؛ برای ایجاد امنیت در ترید
مدیریت ریسک در تحلیل تکنیکال امری حیاتی است. همیشه دستورات توقف ضرر (Stop Loss) یا استاپ لاس را در معاملات خود تنظیم کنید تا زیان‌های احتمالی را به حداقل برسانید.
سخن پایانی
در این مقاله، درباره آموزش تحلیل تکنیکال مقدماتی صحبت کردیم و مفاهیم اصلی این نوع تحلیل را که هر تریدر یا سرمایه‌گذاری به‌عنوان پایه با آنها آشنا باشد، برشمردیم. تحلیل تکنیکال مانند رمزگشایی زبان مخفی نمودارهای قیمت دارایی است. این تحلیل به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تغییرات قیمت را درک کنند، روندها را پیش‌بینی کنند و فرصت‌های خرید یا فروش بالقوه را شناسایی کنند. تسلط بر تحلیل تکنیکال نیازمند تمرین مستمر و کمک‌گرفتن از دوره‌های آموزشی مربوط به آن است.
