۱۰ مورد از پرکاربردترین الگوهای تحلیل تکنیکال

• بهار رضاجو
• بلاگ

الگوهای تحلیل تکنیکال در بازار فارکس، به شکل‌ها یا ساختارهای خاصی از حرکات قیمت ارزها در نمودارها گفته می‌شود. این الگوها به معامله‌گران در پیش‌بینی جهت حرکت قیمت، شناسایی روندها و گرفتن تصمیمات معاملاتی آگاهانه کمک می‌کنند. برای یافتن مهارت در تشخیص یک الگو به شناخت عمیق از رفتارهای قیمت و تمرین زیاد نیاز دارید. در این مقاله، ۱۰ مورد از پرکاربردترین الگوهای تحلیل تکنیکال را به شما معرفی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

فهرست مطالب

• دسته‌بندی اصلی الگوهای تحلیل تکنیکال در بازار فارکس
• ۱۰ مورد از پرکاربردترین الگوها در بازار فارکس
• سخن پایانی
• سؤالات متداول

دسته‌بندی اصلی الگوهای تحلیل تکنیکال در بازار فارکس

تقریباً کل الگوهای نموداری در تحلیل تکنیکال را براساس نحوه حرکت قیمت ارزها، می‌توان در سه گروه بزرگ جای داد. این سه گروه عبارت‌اند از:

الگوهای برگشتی (Reversal Pattern)

زمانی که الگوهای برگشت روند در نمودار ظاهر می‌شوند، یعنی احتمالاً روند قیمت قرار است معکوس شود. به‌زبان ساده، با شکل‌گیری یک الگوی برگشتی، انتظار می‌رود روندی که در آغاز شکل‌گیری این الگو بر بازار حاکم بوده است، پس از تکمیل الگو، تغییر کند. برخی از سودآورترین الگوهای بازگشت روند شامل الگوی سر و شانه (Head and Shoulders)، سقف‌های دوقلو و کف‌های دوقلو (Double Bottom/Double Top) و گوه معکوس (Inverse Wedge) هستند.

الگوهای ادامه‌دهنده روند (Continuation Pattern)

زمانی که الگوهای ادامه‌دهنده روند در نمودار ظاهر می‌شوند، یعنی احتمالاً روند فعلی بازار تغییر نخواهد کرد. به‌عبارت دیگر، با شکل‌گیری یک الگوی ادامه‌دهنده، انتظار می‌رود قیمت بعد از تکمیل الگو، در همان جهتی که قبل از شکل‌گیری آن حرکت می‌کرد، به مسیر خود ادامه دهد. متداول‌ترین الگوهای ادامه روند شامل الگوهای گوه (Wedge) و الگوی پرچم (Flag) هستند.

الگوهای دو طرفه (Bilateral Pattern)

الگوهای دوطرفه، الگوهایی هستند که در یک محدوده یا کانال تثبیت می‌شوند و روند مشخصی ندارند. در نتیجه، ممکن است بعد از بریک اوت، قیمت حرکت صعودی یا نزولی را آغاز کند. برخی از الگوهای دوطرفه شامل الگوهای مستطیلی (Rectangles) و الگوهای مثلثی (Triangles) هستند. همچنان که این الگوها به جلو پیشرفت می‌کنند، قیمت به‌طور متناوب بین دو خط حمایت و مقاومت موازی یا مورب جابه‌جا می‌شود تا زمانی که جهت خود را در نهایت انتخاب کند و از الگو خارج شود. بعد از شکست مشخص می‌شود که روند صعودی خواهد بود یا نزولی.

۱۰ مورد از پرکاربردترین الگوهای نموداری در بازار فارکس

در این بخش با پرکاربردترین الگوها در بازار فارکس آشنا می‌شویم. دقت کنید چیزی با عنوان بهترین الگو وجود ندارد. هریک از الگوها نشان‌دهنده شرایط خاصی در بازار هستند و هر کدام در بازار ظاهر شوند، باید براساس آن برای معامله تصمیم گرفت. الگوهایی که در زیر معرفی می‌کنیم، از هر سه دسته اصلی انتخاب شده‌اند. بنابراین، برخی از آن‌ها ممکن است بازگشتی، ادامه‌دهنده یا دوطرفه باشند. بیایید این الگوها را بررسی کنیم.

۱. الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه، از نوع الگوهای برگشت روند است. بنابراین انتظار می‌رود روندی که قبل از تشکیل الگوی سر و شانه وجود داشته است، بعد از تکمیل الگو معکوس شود. در این الگو، سه اوج (قله) قیمت متوالی داریم. قله میانی بلندتر است و آن را به‌عنوان سر در نظر می‌گیریم. دو قله دیگر در دو سمت قله میانی قرار دارند و از آن کوتاه‌تر هستند. این دو قله را که شانه می‌نامیم، تقریباً در یک سطح هستند. اگر این‌طور نباشد و اختلاف سطح شانه‌ها زیاد باشد، یک‌سری اصلاحات وجود دارد.

نکته: در صورتی که بعد از تکمیل الگو، روند قیمت معکوس نشود و سقف دیگری را تشکیل دهد، این الگو سر و شانه نیست و تشخیص بوده است.

با تشخیص این الگو، اگر قیمت پس از شکست در خط گردن، به نقطه پایین قبل از شکست برسد یا از آن پایین‌تر برود، می‌توانیم موقعیت فروش باز کنیم. هدف سود را در فاصله‌ای کمتر یا مساوی با ارتفاع قله میانی قرار می‌دهیم و استاپ لاس را در منطقه قبل از بریک اوت گردن یا در سطح شانه راست تنظیم می‌کنیم.

الگوی سر و شانه معکوس، نسخه وارونه الگوی سر و شانه است؛ یعنی به‌جای سه اوج، سه کف داریم. با تشخیص این الگو، وقتی قیمت بعد از شکست در خط گردن به نقطه اوج قبل از شکست رسید یا از آن بالاتر رفت، پوزیشن خرید باز می‌کنیم. سود هدف را در فاصله کمتر یا مساوی ارتفاع قله میانی قرار می‌دهیم و استاپ لاس را قبل از بریک اوت گردن یا در سطح شانه چپ تنظیم می‌کنیم.

۲. الگوی سقف دوقلو و کف دوقلو

این الگو را دو قله یا دو دره هم می‌نامند و جزو ساده‌ترین الگوهای تحلیل تکنیکال است. تشخیص آن راحت است و از نوع الگوهای بازگشتی به حساب می‌آید. در نتیجه، روندی که قبل از شکل‌گیری الگو مشاهده می‌کنیم، پس از تکمیل الگو احتمالاً تغییر کند.

در الگوی سقف دوقلو، دو اوج قیمت متوالی داریم که تقریباً در یک سطح قرار دارند. بعد از تکمیل الگو باید روند معکوس شود و قیمت کاهش یابد. چنانچه این اتفاق رخ ندهد و قیمت به یک اوج سوم هم در همان سطح برسد و سپس روند معکوس شود، الگوی سه قله (Triple Top) شکل گرفته است. زمانی که قیمت پس از عبور از خط حمایت در الگو، به یک کف قیمت قبل از شکست حمایت برسد یا از آن عبور کند، زمان مناسبی برای موقعیت فروش است. سود هدف را در فاصله کوتاه‌تر یا مساوی نسبت‌به هر قله قرار می‌دهیم و استاپ لاس را کمی بالاتر از اوج قیمت قبل از شکست خط حمایت تنظیم می‌کنیم.

الگوی کف دوقلو، نقطه مقابل الگوی سقف دوقلو است و در بازارهای مالی نزولی شکل می‌گیرد. در نتیجه، احتمال صعودی‌شدن روند بعد از تکمیل الگو وجود دارد. اگر این الگو هم سومین کف را تشکیل دهد، به الگوی سه دره (Triple Bottom) تبدیل می‌شود. زمانی که قیمت قبل از خط شکست مقاومت به بالاترین اوج برسد یا از آن فراتر رود، موقعیت خرید باز کنیم. هدف سود را در فاصله‌ای هم‌سطح یا کوتاه‌تر از کف‌ها قرار می‌دهیم و استاپ لاس را هم چند پیپ پایین‌تر از کف و قبل از شکست مقاومت، تنظیم می‌کنیم. در تصویر زیر یک نمونه از الگوی کف دوقلو را در نماد XAUUSD مشاهده می‌کنید:

الگوی کف دوقلو در نماد طلا

۳. الگوی گوه

الگوی گوه شامل دو خط روند همگرا در نمودار قیمت است. با پیشرفت الگو این دو خط به هم نزدیک‌تر می‌شوند و کانال را باریک‌تر می‌کنند تا زمانی که یکی از خطوط شکسته شود. خط بالایی به‌عنوان مقاومت و خط پایینی به‌عنوان حمایت عمل می‌کند. شکل الگوی گوه تا حد زیادی به الگوهای مثلثی شبیه است؛ با این تفاوت که گوه دارای شیب قابل‌توجهی به‌سمت بالا یا پایین است. گوه به‌طور معمول اندازه بزرگ‌تری نسبت به مثلث دارد و تکمیل آن مدت‌ها به طول می‌انجامد. گوه‌ها معمولاً به‌عنوان الگوهای بازگشت روند شناخته می‌شوند. دو الگوی گوه داریم که یکی گوه صعودی و دیگری گوه نزولی است.

گوه نزولی، نشانه بازگشت قیمت و آغاز روند نزولی (یا اگر قبل از آن روند نزولی بوده است، نشانه ادامه روند نزولی) است. در نتیجه، برای بازکردن موقعیت فروش، باید صبر کنیم تا قیمت از خط حمایت پایین‌تر برود. سود هدف را می‌توانیم در ارتفاعی کمتر یا برابر با پهنای الگوی گوه قرار دهیم و استاپ لاس را در اوج قیمت که قبل از شکست حمایت وجود دارد تنظیم کنیم. الگوی گوه صعودی نیز برعکس گوه نزولی عمل می‌کند. برای پوزیشن خرید، باید صبر کنیم قیمت به نقطه شکست مقاومت برسد یا از آن فراتر رود. حد سود را به‌اندازه پهنای الگوی گوه از نقطه شکست به‌سمت بالا قرار می‌دهیم و استاپ لاس را در کف قبل از شکست خط مقاومت تنظیم می‌کنیم. در تصویر زیر یک نمونه از الگوی گوه نزولی را در نماد EURUSD مشاهده می‌کنید:

الگوی گوه در نماد یوروبه‌دلار

۴. الگوی پرچم

الگوی پرچم از دو خط حمایت و مقاومت موازی تشکیل شده است و می‌تواند صعودی، نزولی یا رنج باشد. خطوط روند در پرچم همگرا نمی‌شوند. کارایی این الگو به عوامل متعددی بستگی دارد و می‌توان آن را به‌عنوان یک الگوی آسان در نظر گرفت. الگوی پرچم جزو الگوهای ادامه‌دهنده روند است. در نتیجه، روند غالب قبل از تشکیل الگو، بعد از تکمیل آن احتمالاً در همان جهت ادامه می‌یابد.

زمانی که قیمت به بالاترین اوج قبل از شکست مقاومت برسد یا از آن فراتر برود، موقعیت مناسبی برای بازکردن پوزیشن خرید به شمار می‌رود. سود هدف باید در فاصله‌ای قبل از شکل‌گیری الگو تعیین شود. استاپ لاس را می‌توانیم در کفی که قبل از شکست مقاومت مشاهده می‌شود تنظیم کنیم. در تصویر زیر یک نمونه از الگوی پرچم نزولی را در نماد GBPUSD مشاهده می‌کنید:

الگوی پرچم در نماد GBPUSD

۵. الگوی مثلث صعودی

مثلث صعودی (Ascending triangle) زمانی شکل می‌گیرد که یک مجموعه از اوج‌های تقریباً هم‌سطح و افقی به یک مجموعه صعودی از کف‌ها برسد. خط افقی بالا، سطح مقاومت و خط شیب‌دار پایین، سطح حمایت را نشان می‌دهد. این الگو از نوع الگوهای ادامه‌دهنده روند است و اغلب بعد از یک روند صعودی شکل می‌گیرد. در طول الگو، بازار به فاز تحکیم می‌رسد که به‌معنای توقف روند است؛ اما اگر بالاتر از خط مقاومت شکسته شود، یک روند صعودی جدید شکل خواهد گرفت.

قبل از شروع معامله، ابتدا باید با کمک شاخص‌های حجم یا روش‌های دیگر، الگوی مثلث صعودی را تأیید کنیم. فعالیت باید در الگو کاهش یابد؛ اما بعد از شکست به‌سرعت با افزایش روبه‌رو شود. اگر این اتفاق رخ دهد، احتمال ادامه روند صعودی وجود دارد. در مقابل، اگر قیمت یا حجم کاهش یابند، مثلث صعودی ممکن است بازگشت روند را نشان دهد و یک روند نزولی آغاز شود.

۶. الگوی مثلث نزولی

مثلث نزولی (Descending triangle) نقطه مقابل مثلث صعودی است. اغلب بعد از یک روند نزولی اتفاق می‌افتد و زمانی شکل می‌گیرد که یک مجموعه افقی از کف‌های قیمت (خط حمایت) با مجموعه‌ای نزولی از اوج‌های قیمت (خط مقاومت) مواجه شود. این الگو هم ادامه‌دهنده روند است و نشان می‌دهد که قیمت احتمالاً از سطح حمایت پایین‌تر خواهد رفت و یک سیگنال نزولی ایجاد خواهد کرد. بااین‌حال، چنانچه قیمت از مقاومت فراتر برود، ممکن است به‌معنای آغاز یک روند صعودی باشد (یعنی بازگشت روند). در تصویر زیر یک نمونه از الگوی مثلث نزولی را در نماد EURUSD مشاهده می‌کنید:

الگوی مثلث نزولی در جفت‌ارز یوروبه‌دلار

۷. الگوی مثلث متقارن

الگوی مثلث متقارن (Symmetrical triangle) زمانی شکل می‌گیرد که دو خط روند به یکدیگر نزدیک شوند. درست مانند اینکه یک مثلث صعودی را روی یک مثلث نزولی قرار داده‌اید و خطوط افقی آن‌ها را حذف کرده‌اید. مثلث متقارن بسته به شرایط بازار، می‌تواند سیگنال‌های متفاوتی ارائه دهد.

اگر قبل از شکل‌گیری الگوی مثلث متقارن روند واضحی وجود نداشته باشد، این الگو دوطرفه است و قیمت می‌تواند در هر دو جهت حرکت کند. به‌همین‌دلیل، برای شناسایی روند باید منتظر بمانیم تا ببینیم که بریک اوت در کدام جهت تأیید می‌شود. سپس براساس آن می‌توانیم پوزیشن‌های خرید یا فروش را انتخاب کنیم.

۹. الگوی فنجان یا کاپ

یکی از الگوهای مهم رایج در بازار فارکس، الگوی فنجان است که یک الگوی صعودی و ادامه‌دهنده روند است که یک دوره تحکیم و به‌دنبال آن یک بریک اوت را نشان می‌دهد. بخش فنجان شبیه یک U باز است و به الگوی کف گرد (Rounding Bottom) هم شباهت دارد. فنجان بعد از یک روند نزولی شکل می‌گیرد. بعد از تشکیل این الگو، احتمالاً یک اصلاح کوتاه اتفاق می‌افتد که به آن دسته می‌گویند.

زمان مناسب برای بازکردن پوزیشن خرید، جایی است که قیمت از خط افقی که اوج قیمت را در بخش فنجان و دسته به هم متصل می‌کند، عبور کند. سود هدف را می‌توان به‌اندازهه عمق فنجان به‌اضافهه نقطه شکست از خط مقاومت، بالا رفت و در همان ناحیه تعیین کرد. استاپ لاس هم بهتر است زیر کفی که در پایین دسته فنجان مشاهده می‌شود، تنظیم شود.

۱۰. الگوی مستطیل

الگوی مستطیل (Rectangle Pattern) یک الگوی تحلیل تکنیکال نسبتاً ساده است. در این الگو، براساس روند قبلی، قیمت در سطح حمایت و مقاومت نوسان می‌کند تا زمانی که از بالا یا پایین آن شکسته شود. دو نوع الگوی مستطیلی وجود دارد؛ صعودی و نزولی. الگوی مستطیل صعودی، در یک روند صعودی رخ می‌دهد. در طول روند، قیمت قبل از آنکه در جهت قبلی خود به حرکتش ادامه دهد، موقتاً یک فاز تحکیم ایجاد می‌کند که به‌شکل مستطیل به نظر می‌رسد. الگوی مستطیل نزولی در یک روند نزولی رخ می‌دهد. در طول روند قیمت به یک فاز تحکیم موقت می‌رسد و بعد از آن، به حرکت خود در جهت نزولی ادامه می‌دهد. رویکرد محافظه‌کارانه درباره الگوی مستطیل صعودی آن است که منتظر بمانید قیمت پس از شکست به سطح مقاومت بازگردد. درباره مستطیل نزولی هم همین موضوع صادق است؛ با این تفاوت که باید شکست در ناحیه حمایت اتفاق بیافتد. در تصویر زیر یک نمونه از الگوی مستطیل نزولی را در نماد XAUUSD مشاهده می‌کنید:

الگوی مستطیل در نماد طلا (XAUUSD)

سخن پایانی

در این مقاله درباره الگوهای تحلیل تکنیکال در فارکس صحبت کردیم و آن‌ها را در سه دسته بزرگ الگوهای بازگشتی، الگوهای ادامه‌دهنده روند و الگوهای دو طرفه جای دادیم. سپس ۱۰ مورد از پرکاربردترین الگوهای تحلیل تکنیکال را معرفی کردیم و نحوه شکل‌گیری، ویژگی‌ها و نحوه معامله در زمان شکل‌گیری آن‌ها را توضیح دادیم. آیا الگوی نموداری دیگری را می‌شناسید که بهتر بود در این مقاله قرار می‌گرفت؟ لطفاً در بخش کامنت‌ها آن را به ما معرفی کنید.

سؤالات متداول

۱. چند الگوی تحلیل تکنیکال در بازار فارکس وجود دارد؟

بیش از صدها الگوی تحلیل تکنیکال وجود دارد که حدود ۱۵۰ الگوی کندل استیک و تقریباً ۸۰ الگو نموداری هستند. بسیاری از این الگوها کارآمد نیستند؛ در نتیجه، پرکاربردترین و سودآورترین الگوها، آن‌هایی هستند که تریدرها میلیون‌ها بار آن‌ها را آزمایش کرده‌اند و تعداد آن‌ها به ۲۰ عدد هم نمی‌رسد.

۲. الگوهای تحلیل تکنیکال فارکس به چند دسته تقسیم می‌شوند؟

الگوهای نموداری در فارکس به سه دسته اصلی الگوهای بازگشتی، ادامه‌دهنده روند و دو طرفه تقسیم می‌شوند.

۳. چگونه می‌توان با استفاده از الگوهای تحلیل تکنیکال جفت ارزها را ترید کرد؟

هر الگو نیازمند استراتژی خاصی برای ترید است. زمانی که الگویی را تشخیص دادید، باید با توجه به شرایطی که دارد، معامله را شروع کنید. زمان بازکردن و بستن پوزیشن‌های خرید و فروش، به نوع الگو و استراتژی شما بستگی دارد.

۴. بهترین الگوهای تحلیل تکنیکال کدام‌اند؟

بهترین الگوی تکنیکال وجود ندارد. زمانی که الگویی شکل می‌گیرد، براساس شرایط باید وارد معامله یا از آن خارج شد. بااین‌حال، برخی از الگوها پرکاربردتر هستند؛ ازجمله الگوی سر و شانه، الگوی سقف و کف دوقلو، الگوهای مثلث و الگوهای گوه.