نقدینگی یا نقدشوندگی Liquidity در فارکس
نقدینگی در فارکس
نقدینگی به معنای توانایی یک بازار برای خرید و فروش دارایی‌های مالی با قیمت مناسب و هزینه کم است. نقدینگی یک بازار توسط عوامل مختلفی مانند تعداد خریداران و فروشندگان، حجم معاملات، سرعت اجرای سفارشات و اختلاف قیمت پیشنهادی و تقاضا تعیین می‌شود. نقدینگی بازار فارکس، که بزرگترین و پرحجم‌ترین بازار مالی جهان است، بسیار بالاست. نقدینگی بازار فارکس برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران دارای اهمیت زیادی است و باعث می‌شود که سفارشات به سرعت و با قیمت دقیق اجرا شوند، هزینه معاملات کاهش یابد، ریسک بازار کمتر شود و قابلیت تجزیه و تحلیل بازار بهبود یابد. همچنین نقدینگی بازار فارکس امکان دسترسی به بازارهای جانبی را نیز فراهم می‌کند. در این مقاله به بررسی اهمیت، انواع، عوامل و روش‌های سنجش نقدینگی در بازار فارکس پرداخته شده است.
نقدینگی در بازار فارکس
بازار فارکس یک بازار پرحجم و با نقدینگی بالایی است که بر اساس گزارش بانک جهانی، حجم روزانه بازار فارکس در ماه آوریل سال ۲۰۲۲ بیش از ۷.۵ تریلیون دلار بوده است. این مقدار نسبت به سال ۲۰۱۹ که حجم روزانه بازار فارکس ۶.۶ تریلیون دلار بوده، افزایش یافته است.
حجم بالای معاملات باعث شده است که بازار فارکس به عنوان یک بازار نقد شونده مورد استقبال معامله گران قرار گیرد. نقدینگی به معنای توانایی خرید و فروش جفت‌های ارزی بر اساس تقاضای بازار است. نقدینگی باعث می‌شود که قیمت‌ها پایدار و رقابتی باشند و هزینه معاملات کاهش یابد.هر چه میزان و حجم نقدینگی در بازار بیشتر باشد، قیمت ها نسبت به تکنیکال، رفتار معقولانه تری از خود نشان می دهند. نقدینگی در بازار فارکس توسط عوامل مختلفی مانند زمان، حجم، تامین‌کنندگان نقدینگی و تغییرات بازار، تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
زمان به معنای ساعت و روز کاری بازارهای مالی مختلف است که بر روی نقدینگی بازار فارکس اثر دارد.
حجم به معنای تعداد و اندازه معاملات است که در یک بازه زمانی خاص انجام می‌شود.
تامین‌کنندگان نقدینگی به افراد یا سازمان‌هایی گفته می‌شود که دارایی‌های خود را در غالب جفت‌های ارزی در دسترس بازار قرار می‌دهند.
تغییرات بازار به رویدادهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی گفته می‌شود که بر روی عرضه و تقاضا جفت‌های ارزی اثر دارند.
نقدینگی بازار فارکس به این معنی است که چقدر یک ارز را می‌توان به سرعت و بدون تأثیر بر قیمت آن خریداری کرد و یا فروخت. نقدینگی بازار فارکس توسط فعالیت معاملاتی ایجاد می‌شود. وقتی عرضه و تقاضا برای یک ارز بالا باشد، نقدینگی بازار فارکس نیز بالا خواهد بود. سنجش نقدینگی در بازار فارکس یک فرآیند پیچیده است که نیاز به استفاده از روش‌های مختلف دارد.
نقدینگی بازار فارکس را می‌توان با استفاده از چند شاخص اندازه‌گیری نمود. این شاخص‌ها عبارتند از: اسپرد، حجم، عمق، رزرو و شاخص.
- اسپرد “Spread” یا اختلاف قیمت پیشنهادی و تقاضا: تفاوت بین قیمت‌هایی که خریداران و فروشندگان آماده پذیرش آن هستند. در بازارهای نقدینگی بالا، اختلاف عرضه و تقاضا کمتر خواهد بود و بالعکس. به زبان ساده تر به تفاوت بین قیمت خرید و فروش یک جفت “اسپرد” گفته می‌شود. به همین دلیل است که در جفت ارز یورو به دلار، به دلیل بالابودن حجم معاملات در این جفت ارز، کمترین مقدار اسپرد دیده می شود.
- حجم معاملات ” Trading volume”: به تعداد کل یک ارز خاص که در یک دوره زمانی معامله شده است،اطلاق می گردد. حجم معاملات بالا به معنای نقدینگی بالاتر و هزینه اجرای بهتر است.
- عمق “Deep” تعداد سفارشات خرید و فروش در سطوح قیمت های مختلف. عمق بازار نشان می‌دهد که چقدر یک معامله بزرگ می‌تواند قیمت را تغییر دهد.
- رزرو به مقدار دارایی‌های نقدی که توسط تامین‌کنندگان نقدینگی مانند یک نهاد مالی یا بانک مرکزی برای تامین نیاز های پولی خود در دسترس دارد، گفته می‌شود. این رزرو معمولا به صورت ارز خارجی یا طلا است و می تواند برای تثبیت نرخ ارز، تامین وام ها یا تنظیم جریان نقدینگی استفاده شود.
- شاخص به یک عدد گفته می‌شود که بر اساس روش‌های آماری از داده‌های بازار حاصل می‌شود.
برای بهبود نقدینگی بازار فارکس، راهکار‌های مختلفی وجود دارد. برخی از این راهکار‌ها عبارتند از:
– افزایش شفافیت بازار: اطلاعات در مورد قیمت‌ها، حجم‌ها، سفارشات و هویت عاملان بازار باید به صورت واضح و شفاف در دسترس عموم قرار گیرد. این کار باعث افزایش اطمینان و همچنین تحرک بیشتر بازار می‌شود.
– ترویج رقابت منصفانه: قوانین و مقررات مناسب برای جلوگیری از رفتارهای خلاف منافع عموم، مانند تلاش برای تغییر قیمت‌ها، تضاد منافع، تبانی و سوء استفاده از اطلاعات محرمانه، وضع شود. این کار باعث حفظ سلامت و کارآمدی بازار می‌شود.
– تسهیل دسترسی به بازار: موانع و هزینه‌های ورود و خروج از بازار کاهش یابد. این کار باعث جذب سرمایه‌گذاران جدید و گسترش بازار می‌شود.
چرا نقدینگی مهم است؟
اگر بازاری قابلیت نقدشوندگی نداشته باشد در آن بازار فروش یا تبدیل دارایی به پول، سخت خواهد بود.
برای مثال فرض کنید یک کالای گران‌قیمت دارید و قصد فروش دارید، اما خریدار برای کالای خود ندارید یا اگر هم باشد تعداد افرادی که درخواست برای خرید می دهند کم است و شما اگر قصد فروش دارید مجبور می شوید برای رضایت خریدار، کالای خود را با قیمت پایین تر بفروشید و اگر بازار یا به عبارت دیگر خریداری برای آن وجود نداشته باشد هیچ کس حاضر نخواهد بود قیمت واقعی آن را به شما پرداخت کند.
حتی ممکن است مجبور شوید برای فروش آن مزایده برگزار کرده و از شرکت‌های واسط بخواهید برای شما مشتری پیدا کنند که این کار زمان‌بر و پرهزینه خواهد بود. در این شرایط می‌گوییم قابلیت نقدشوندگی این وسیله بسیار پایین است.
اما دارایی‌هایی که نقدینگی بالایی دارند به راحتی و در کمترین زمان به قیمت واقعی خودشان خرید و فروش شده و هیچ هزینه‌ی جانبی نیز در پی ندارند. برای مثال سکه طلا در ایران نقدشوندگی بالایی دارد و به راحتی می‌توانید هر زمان که دلتان خواست آن را به قیمت روز بفروشید.
علاوه بر این، شرکت‌ها نیز موظف هستند به اندازه‌ی کافی دارایی‌های نقدشونده داشته باشند تا بتوانند با استفاده از آن‌ها بدهی‌ها و هزینه‌های خود را پرداخت کنند. در غیر این صورت ممکن است با ورشکستگی مواجه شوند.
در اینجا به چند بازار می پردازیم:
نقدینگی در بازار “بورس تهران“:
بازار بورس تهران تنها قابلیت خرید دارد و قابلیت فروش استقراضی را ندارد. همین عامل باعث می شود بازار ایده آلی نباشد. احتمال دارد برای برگزاری مجمع عمومی یا خبرهای مهم بورسی، نماد معاملاتی برای مدتی بسته شود و سرمایه گذار در این مدت نتواند سرمایه خود را از بورس نقد کند. به عنوان مثال: تغییر قوانین بانک مرکزی باعث بسته شدن نمادهای بانکی به مدت 5 ماه و افت حدود 50 درصدی سهام های بانکی شد.
نقدینگی در بازار کریپتوکارنسی “ارزرمزهای دیجیتال“:
در بازار ارزرمزهای دیجیتال نیز نقدینگی، “به سهولت تبدیل یک رمزارز به پول نقد گفته می‌شود”. در حال حاضر “بیت کوین” که اولین و محبوب‌ترین رمزارز جهان است، به عنوان نقدشونده‌ترین ارزرمز دیجیتال به حساب می‌آید.
از آنجایی که تعداد رمزارزهای ثبت شده در سایت‌های آماری در تایخ دسامبر 2021 نزدیک به 9 هزار ارزرمز بوده است و سال 2023 به بیش از 20 هزار رسیده است، توجه به نقدینگی هر رمزارز قبل از خرید اهمیت ویژه‌ای دارد. ممکن است مقداری زیادی از یک رمزارز با نقدینگی پایین خریداری کرده باشید ولی به دلیل اینکه هنوز صرافی‌های زیادی از آن پشتیبانی نمی‌کنند، به احتمال زیاد در فروش آن به ارزش واقعی خود با مشکل مواجه خواهید شد و حتی ممکن است بعضی ار ارزرمزها حذف شوند.
نقدینگی در بازار “فارکس“:
با توضیحاتی که در بالا در مورد نقدینگی بیان شده است، به این نتیجه می رسیم که با مقایسه بازارها، بازار فارکس بهترین بازار برای معامله گران می باشد و هر لحظه امکان نقدینگی وجود دارد.
در بین جفت ارزهای مختلف در بازار فارکس هم باید به این نکته اشاره کنیم که جفت ارزهایی که اسپرد کمتری دارند مثل: “یورو به دلار” از حجم نقدینگی بالاتری برخوردار است و بین معامله گران بازار فارکس از محبوبیت بیشتری برخوردار می باشد.
در نتیجه: معامله گران برای تجارت خود، بازاری با نقدینگی بالاتر را برای تجارت خود انتخاب می کنند.
