جفت ارز چیست؟
مقدمه:
یکی از مهم‌ترین اصطلاحات بازار فارکس، مفهوم جفت ارز است. معامله در بازار فارکس با جفت ارزها انجام می‌شود. اما جفت ارز چیست و چند نوع جفت ارز داریم؟
در این مقاله درباره جفت ارزها و انواع آنها صحبت می‌کنیم. اگر قصد دارید در فارکس ترید کنید، لازم است از جفت ارزها و ویژگی‌های آنها شناخت کافی داشته باشید.
جفت ارز چیست؟
جفت ارز (Currency Pair) در بازار فارکس، عبارت است از دو ارز متفاوت که ارزش یکی نسبت‌به دیگری مقایسه می‌شود. جفت ارز را با «ارز اول/ ارز دوم» نشان می‌دهیم. ارز اول را ارز پایه و ارز دوم را اصطلاحاً «مظنه» می‌نامیم.
در انگلیسی، ارز پایه را همیشه در سمت چپ جفت ارز می‌نویسند و همیشه برابر با یک واحد است. برای مثال، در EUR/USD، یورو ارز پایه است که در سمت چپ نوشته شده است. ارز مظنه، همیشه در سمت راست نوشته می‌شود. در مثالی که زدیم، دلار آمریکا ارز مظنه است (در فارسی درست همین شکل را برعکس از راست به چپ در نظر بگیرید؛ مثل یورو/ دلار آمریکا).
همه معاملات ارزها در فارکس، شامل خرید یک ارز و همزمان فروش ارزی دیگر است. برای مثال، در جفت ارز EUR/USD، شما باید در حسابتان دلار داشته باشید و آن را بفروشید تا یورو بخرید.
نکته بسیار مهم: همه معاملات فارکس شامل خرید یک ارز و همزمان، فروش ارزی دیگر است؛ اما خود جفت ارز را می‌توان به‌عنوان یک واحد تکی، یعنی ابزاری برای خرید یا فروش در نظر گرفت. در این حالت «خرید جفت ارز» از کارگزاری فارکس، به‌معنای خرید ارز پایه و فروش ارز مظنه است. برعکس، «فروش جفت ارز» به‌معنای فروش ارز پایه و دریافت ارز مظنه است. بیایید یک مثال بزنیم.
فرض کنید در یک کارگزاری فارکس، قصد خرید جفت ارز EUR/USD دارید. در این حالت باید در حسابتان دلار آمریکا داشته باشید که با فروش آن یورو دریافت کنید. حال اگر همین جفت ارز را بخواهید بفروشید چطور؟ در این حالت باید در حسابتان یورو داشته باشید و آن را در ازای دریافت دلار، بفروشید.
مظنه قیمت یا نرخ مبادله چیست؟
همان‌طور که احتمالاً می‌دانید، قیمت هیچ دو ارزی با یکدیگر برابر نیست. حتی قیمت دلار آمریکا با دلار کانادا و استرالیا متفاوت است. این تفاوت قیمت را مظنه قیمت یا نرخ مبادله می‌نامیم. در جفت ارز، این مظنه نشان می‌دهد که برای خرید هر یک واحد ارز پایه، به چه مقدار ارز مظنه نیاز دارید.
برای نمونه، فرض کنیم در جفت ارز EUR/USD، مظنه قیمت برابر است با ۱.۱۴۲۸۲ که به این صورت نمایش داده می‌شود:
EUR/USD = 1.14282
این به‌معنای آن است که برای هر یورو باید ۱.۱۴۲۸۲ دلار پرداخت کنید.
قیمت‌گذاری جفت ارزها
جفت ارزها بر اساس قیمت‌های پیشنهاد خرید (bid) و درخواست فروش (ask) قیمت‌گذاری می‌شوند. قیمت پیشنهاد خرید قیمتی است که کارگزار فارکس در ازای مظنه (ارز دوم در جفت ارز)، ارز پایه را از شما می‌خرد. قیمت درخواست فروش که آفر (offer) هم نامیده می‌شود، قیمتی است که کارگزار ارز پایه را در ازای مظنه به شما می‌فروشد.
انواع جفت ارز
جفت ارزها انواع مختلفی دارند. با حدود ۱۷۰ ارزی که در سراسر جهان استفاده می‌شود، بیش از ۲۸٬۰۰۰ جفت می‌توان ساخت. با این حال، این‌طور نیست که همه این جفت‌ها در بازار فارکس در دسترس باشند. دلیلش این است که ارزهای بسیاری از کشورهای مختلف به‌اندازه دلار، یورو و حتی فرانک سوئیس ارزشمند نیستند و حجم معاملات آنها هم بالا نیست. کدام تریدری حاضر است ارز کشوری مانند بورکینافاسو را در ازای دلار آمریکا مبادله کند؟
با توجه به این موضوع، جفت ارزها را می‌توان به سه دسته کلی تقسیم کرد:
- جفت ارز اصلی یا ماژور
- جفت ارز فرعی یا مینور
- جفت ارز اگزاتیک یا غیرمتعارف
1. جفت ارزهای اصلی یا ماژور
جفت ارزهای اصلی در بازار فارکس، جفت ارزهایی هستند که یک سمت آنها حتماً دلار آمریکا باشد. دلار آمریکا پرمعامله‌ترین ارز در سراسر جهان است. سمت دیگر این جفت ارزها، ارز قدرتمند کشوری توسعه‌یافته است که از آن جمله می‌توان به یورو، ین ژاپن، پوند انگلیس و فرانک سوئیس اشاره کرد.
این جفت ارزها از ثبات بیشتری نسبت‌به همتایان خود برخوردارند و نوسانات کمتری را تجربه می‌کنند. به این دلیل که بیشترین معاملات ارزی ارزی در جهان با آنها صورت می‌گیرد و متعلق به اقتصادهای نسبتاً باثبات هستند. این جفت ارزها را معمولاً با اسپرد پایینی خریداری می‌کنید. یعنی قیمتی که برای خرید آنها پیشنهاد می‌دهید، با قیمتی که کارگزار به شما می‌فروشد، تفاوت جزئی دارد.
بیشترین معاملات ارزی فارکس، مربوط به جفت ارز EUR/USD است؛ به همین دلیل، این جفت ارز نقدشونده‌ترین جفت فارکس به شمار می‌رود.
بهترین جفت ارزهای اصلی فارکس که بیشترین حجم معاملات را دارند، عبارت‌اند از:
- EUR/USD (یورو/ دلار آمریکا)
- USD/JPY (دلار آمریکا/ ین ژاپن)
- GBP/USD (پوند انگلیس/ دلار آمریکا)
- USD/CHF (دلار آمریکا/ فرانک سوئیس)
- AUD/USD (دلار استرالیا/ دلار آمریکا)
- USD/CAD (دلار آمریکا/ دلار کانادا)
دو جفت ارز آخری که مشاهده می‌کنید، ارزهای کومودیتی یا کالایی نامیده می‌شوند، زیرا دلارهای استرالیا و کانادا از نظر کالایی غنی هستند و هردو کشور تحت‌تأثیر قیمت آنها قرار دارند.
نکته مهم: جفت ارزهای اصلی ۲۴ ساعته از روز دوشنبه تا پنجشنبه معامله می‌شوند. بازار یکشنبه شب باز می‌شود و جمعه در ساعت ۵ بعدازظهر به‌وقت شرق آمریکا بسته می‌شود.
2. جفت ارزهای فرعی یا مینور
جفت ارز فرعی یا مینور جفت ارزی است که باز هم متعلق به کشورهای توسعه‌یافته است؛ ولی وجود دلار در یک سمت آن الزامی نیست. این جفت ارزها هم محبوب‌اند؛ اما حجم معاملات کمتری نسبت به جفت ارزهای اصلی دارند.
برخی از محبوب‌ترین جفت ارزهای مینور عبارت‌اند از:
- GBP/JPY
- EUR/CHF
- EUR/GBP
- GBP/AUD
- AUD/CAD
این جفت ارزها اسپرد بیشتری دارند و بازار آنها به‌اندازه بازارهای اصلی نقدشونده نیست. با این حال، نقدشوندگی آنها به‌اندازه‌ای کافی هست که بتوانید از معامله آنها سود ببرید.
3. جفت ارزهای اگزاتیک یا غیرمتعارف
این جفت ارزها شامل ارزهای بازارهای نوظهور نظیر مکزیک، سنگاپور و هنگ‌کنگ هستند. حجم معاملاتی این جفت‌ها کمتر از دو نوع دیگر است و بازارهای آنها نقدشوندگی کمتری دارد. به‌دلیل اینکه یافتن خریدار و فروشنده برای این جفت ارزها سخت‌تر است، اسپرد بالاتری دارند.
ازآنجاکه این ارزها متعلق به کشورهای در حال توسعه هستند، ارزش آنها بلافاصله تحت‌تأثیر رویدادهای سیاسی و اقتصادی قرار می‌گیرد و در واکنش به این موارد تغییر می‌کند. بنابراین، نوسانات قیمتی آنها بیشتر است.
برخی از جفت ارزهای اگزاتیک رایج در بازار فارکس عبارت‌اند از:
- USD/HKD (دلار آمریکا/ دلار هنگ کنگ)
- USD/SGD (دلار آمریکا/ دلار سنگاپور)
- USD/TRY (دلار آمریکا/ لیر ترکیه)
- GBP/SGD (پوند انگلیس/ دلار سنگاپور)
- EUR/MXN (یورو/ پزو مکزیک)
چند نکته مهم درباره جفت ارزهای فارکس
- جفت ارز USD/CHF را «سوئیسی» می‌نامند و یکی از گزینه‌های محبوب تریدرهاست؛ زیرا سیستم مالی سوئیس به‌عنوان یک پناهگاه امن در نظر گرفته می‌شود. در زمان بی‌ثباتی بازار، فرانک سوئیس تمایل به ثبات نسبی دارد.
- بعد از برگزیت (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا)، روابط بین پوند و یورو کاهش یافت. به همین دلیل، در حال حاضر پیش‌بینی ارزش نسبی این جفت ارز دشوار شده است و سرمایه‌گذاری روی آن کمی ریسکی به نظر می‌رسد.
- یکی از جفت ارزهای محبوب جدید USD/KRW است که دلار آمریکا را با وون کره جنوبی معامله می‌کند. وون چهارمین ارز بزرگ آسیا است و محبوبیت این جفت ارز به‌دنبال توسعه سریع کره جنوبی در دهه ۱۹۶۰ افزایش یافت.
