تحلیل آنچین چیست؟
تحلیل آنچین چیست؟
تحلیل آنچین چیست؟
بسیاری از معامله‌گران و سرمایه‌گذاران در بازار ارزهای دیجیتال، در تصمیم‌گیری‌های خود برای معاملات، به تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال تکیه می‌کنند. این درحالی است که تحلیل‌گران و تریدرهای حرفه‌ای بیشتر به‌دنبال تحلیل آنچین (On-chain Analysis) می‌روند تا با کاوش داده‌های ثبت‌شده در بلاک‌چین‌ها رفتار کاربران را در بازار کریپتو بررسی و الگوهای معاملاتی را شناسایی کنند. در این مقاله، نگاهی به مفهوم تحلیل آنچین و اهمیت استفاده از آن خواهیم داشت.
تحلیل On chain چیست؟
تحلیل آنچین یا درون‌زنجیره‌ای در دنیای ارزهای دیجیتال، روشی برای ارزیابی و تفسیر داده‌های بلاکچین است. این نوع تحلیل شامل بررسی فعالیت‌ها و معیارهای مختلف در شبکه‌های بلاک‌چینی است و بینش عمیقی درباره رفتار کاربران، روند بازار و احساسات بازار ارائه می‌دهد. چیزی که باعث می‌شود تحلیل آنچین ابزاری قدرت‌مند و قابل‌اعتماد برای تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه در معاملات باشد، نوع ذخیره اطلاعات در بلاکچین است: همه داده‌ها در بلاکچین به‌صورت عمومی و غیرقابل‌تغییر ثبت می‌شوند؛ این بدان معناست که هرکسی می‌تواند به آن‌ها دسترسی داشته باشد بدون اینکه بتواند آن‌ها را تغییر دهد یا دستکاری کند.
داده‌های On chain چیست و چه تفاوتی با Off Chain دارد؟
همان‌طور که گفتیم، داده‌های آنچین اطلاعاتی هستند که مستقیماً در خود بلاکچین ذخیره شده‌اند و در دسترس همگان قرار دارند. برخی از این داده‌ها شامل جزئیات تراکنش‌ها، آدرس کیف پول‌ها، داده‌های قراردادهای هوشمند، موجودی توکن‌ها و آمار مربوط به فعالیت‌های شبکه است. داده‌های برون‌زنجیره‌ای یا آفچین شامل الگوهای نموداری تکنیکال، داده‌های فاندامنتال، اخبار و… هستند که از منابع دیگری استخراج می‌شوند و روی بلاکچین ذخیره نشده‌اند.
انواع داده‌های آنچین را می‌توان به این صورت دسته‌بندی کرد:
- داده‌های تراکنش‌ها: جزئیات مربوط به تراکنش‌های افراد مانند آدرس فرستنده و گیرنده، مبلغ تراکنش و تایم استمپ یا برچسب زمانی.
- داده‌های بلاک‌ها: جزئیات مربوط به هر بلاک ازجمله سایز بلاک، پاداش مشارکت‌کنندگان در شبکه یعنی ماینرها یا اعتبارسنج‌ها و تعداد تراکنش‌های گنجانده‌شده در هر بلاک.
- داده‌های کیف پول: اطلاعات مربوط به موجودی آدرس‌های کیف پول و فعالیت‌های آن‌ها که برای شناسایی نهنگ‌ها یا جابه‌جایی مقدار قابل‌توجهی از یک ارز دیجیتال سودمند است.
- داده‌های قرارداد هوشمند: در بلاک‌چین‌هایی مانند اتریوم که از قرارداد هوشمند پشتیبانی می‌کنند، داده‌های این قراردادها که به اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApp) و پروتکل‌ها مرتبط است جزو داده‌های آنچین به حساب می‌آید.
دلایل اهمیت تحلیل آنچین چیست؟
حال سؤال اینجاست که دلیل اهمیت تحلیل آنچین کریپتو چیست و چرا باید از آن استفاده کنیم. پاسخ این سؤال را می‌توان در نقشی که این نوع تحلیل در تصمیم‌گیری‌های معاملاتی ما ایفا می‌کند جست. برای مثال، تحلیل درون زنجیره ای از طریق یک نرم‌افزار تحلیلی آنچین مانند دیفای لاما (DeFi Llama) که فعالیت دارندگان بیت کوین را نشان می‌دهد، می‌تواند به ما توضیح دهد که چرا سرمایه‌گذاران نهادی در حال فروش یا خرید بیت کوین هستند. چند دلیل اهمیت تحلیل آنچین عبارت‌اند از:
کمک به درک احساسات بازار: تحلیل آنچین با بررسی حرکات کیف پول‌ها و حجم معاملات، به ما در ارزیابی احساسات بازار و پیش‌بینی تغییرات قیمت در آینده کمک می‌کند.
کمک به تشخیص رویدادهای غیرمعمول: تحلیل آنچین می‌تواند به شناسایی فعالیت‌های غیرمعمول در شبکه کمک کند. برای مثال، اگر حجم معاملات یک ارز به‌شکل ناگهانی تغییر کند، ممکن است نشان‌دهنده دستکاری یا پامپ و دامپ در بازار باشد. اگر مقادیر زیادی از یک ارز وارد صرافی شود، ممکن است به فشار فروش بینجامد.
شناسایی روند بازار: بررسی داده‌های تاریخی آنچین به ما در شناسایی روندهای بلندمدت کمک می‌کند که می‌توان از آن‌ها در استراتژی‌های معاملاتی استفاده کرد.
کاربردهای تحلیل آنچین
برخی از مهم‌ترین کاربردهای تحلیل درون زنجیره ای کریپتو عبارت‌اند از:
پایش فعالیت‌های نهنگ‌ها
در بازار کریپتو به آدرس‌های کیف پول‌های خاصی که مقادیر بسیار زیادی از یک ارز را نگهداری می‌کنند به‌اصطلاح نهنگ می‌گویند. اقدامات نهنگ‌ها اغلب تأثیرات بزرگی بر بازار دارد. پایش این آدرس‌ها در تحلیل آنچین می‌تواند اطلاعات زیادی در اختیار ما قرار دهد. برای نمونه، وقتی نهنگ‌ها ارزهای خود را به صرافی‌های متمرکز (CEX) واریز می‌کنند، یعنی قصد فروش آن ارزها را دارند که احتمالاً کاهش قیمت آن‌ها را به دنبال دارد. وقتی نهنگ‌ها ارزی را به کیف پول‌های خود وارد می‌کنند، یعنی احتمالاً قرار است آن را برای مدت طولانی نگه دارند.
پایش رفتار صرافی‌های غیرمتمرکز
یکی از کاربردهای تحلیل آنچین، بررسی پلتفرم‌های مبادلاتی غیرمتمرکز (DEX) پیشرو مانند یونی‌سواپ (Uniswap) است که به ما کمک می‌کند تغییر در حجم معاملات، پویایی نقدینگی و روندهای بازار را مشاهده و ارزیابی کنیم.
دیفای و تحلیل کلان داده
تحلیل داده‌های درون زنجیره‌ای امکان بررسی اطلاعات پروتکل‌های دیفای ازجمله پلتفرم‌های وام‌دهی، صرافی‌های غیرمتمرکز و استخرهای نقدینگی را فراهم می‌کند. ارزیابی ریسک، پویایی نقدینگی و استراتژی‌های یلد فارمینگ (کشت سود) برخی از این اطلاعات هستند.
بررسی فعالیت‌های غیرقانونی
ازآن‌جاکه بلاکچین با وجود امنیت بالا برای اهداف مجرمانه هم مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد، تحلیل آنچین می‌تواند به سازمان‌های دولتی کمک کند برای بررسی پول‌های کثیف، کلاهبرداری‌ها و تأمین مالی تروریسم در شبکه‌های بلاک‌چینی استفاده کنند. این تحلیل امکان پاسخ‌های به‌موقع برای اطلاع‌رسانی به جامعه و محافظت از دارایی‌ها در بازار کریپتو را فراهم می‌کند.
ارزیابی سلامت شبکه
یکی دیگر از کاربردهای تحلیل آنچین، ارزیابی سلامت کلی یک شبکه بلاک‌چینی با کمک معیارهایی ازجمله حجم تراکنش، کارمزد شبکه و تعداد آدرس‌های فعال است.
نحوه تحلیل داده‌های آنچین
برای تحلیل آنچین پارامترهای زیادی وجود دارند که می‌توان آن‌ها را بررسی کرد:
- آدرس‌های فعال: با استفاده از کاوشگرهای اتراسکن (Etherscan) یا بی‌اس‌سی اسکن (BscScan) که تعداد آدرس‌های منحصربه‌فرد درگیر در معاملات را نشان می‌دهند، می‌توان به ارزیابی سطح فعالیت در شبکه پرداخت.
- حجم تراکنش: تعداد کل عملیات در یک بلاکچین خاص را نشان می‌دهد. حجم بالای تراکنش نشان‌دهنده سطح فعالیت و تقاضا برای یک ارز خاص است.
- توزیع عرضه: این میزان تمرکزگرایی یا تمرکززدایی یک ارز دیجیتال را نشان می‌دهد.
- مجموع ارزش قفل‌شده (TVL): پارامتر بسیار مهمی که مقدار کل توکن‌های موجود قفل شده در پروتکل‌های دیفای، استیکینگ و… را نشان می‌دهد. این پارامتر شاخص سلامت کلی یک پروتکل است.
- کارمزدهای شبکه: این پارامتر می‌تواند بینشی درباره میزان تراکم در شبکه و رفتار کاربران ارائه دهد.
معایب تحلیل آنچین
برخی از محدودیت‌های تحلیل آنچین شامل موارد زیر هستند:
- پیچیدگی داده‌ها و حجم زیاد آن‌ها.
- نیاز به ابزارهای تخصصی و مهارت زیاد برای تفسیر دقیق داده‌ها.
سه ابزار برتر برای داده‌های آنچین
سه ابزاری که می‌توانید برای تحلیل داده‌های آنچین از آن‌ها استفاده کنید عبارت‌اند از:
دیون آنالیتیکس (Dune analytics)
این محصول منحصربه‌فرد ترکیبی از یک پلتفرم داده پیشرفته، ابزارهای تحلیلی پیشرفته و یک جامعه فوق‌العاده در دنیای وب ۳ است. البته چندان برای تازه‌کارها مناسب نیست.
گلسنود (Glassnode)
راه‌حلی برای مشاهده داده‌های بازار از طریق انواع نمودارها و داشبوردها است. این سایت هم بیشتر برای کاربران حرفه‌ای است.
دیفای لاما
دیفای لاما در حال حاضر یکی از بزرگترین گردآورندگان داده دیفای است. این پلتفرم همه جزئیات به‌روز درباره APY، TVL و سایر داده‌های پروژه‌های مختلف را به‌رایگان در اختیار تحلیل‌گران قرار می‌دهد. برای تازه‌کارها به‌شدت پیچیده است.
بیشتر بدانید: اهمیت اقتصاد خرد و اقتصاد کلان در معاملات فارکس
کلام پایانی
در این مقاله از آکادمی ایکس چیف درباره تحلیل آنچین کریپتو صحبت کردیم. این نوع تحلیل بیشتر برای حرفه‌ای‌ها مناسب است و تازه‌کارها شاید از پس تفسیر دقیق داده‌های آن برنیایند. مخصوصاً اینکه گاهی بازیگران بزرگ بازار به‌عمد بازی‌هایی را برای فریب تحلیل‌گران انجام می‌دهند که نشان می‌دهد آموزش تحلیل آنچین تا چه اندازه اهمیت دارد. در هر صورت، این تحلیل می‌تواند بینش فوق‌العاده‌ای درباره رفتار و روند ارزهای دیجیتال ارائه دهد و به تریدرها کمک کند تصمیمات آگاهانه‌تری اتخاذ کنند.
